ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΚΙ … ΑΛΛΑ”από τον Ομ. Καθηγητή, Ιωάννη Γουδέβενο, 28.02.2023 – Παιδική Παχυσαρκία

Απο τι  εκδόσεις Springer η βιογραφία του Καθηγητού Παθολογιας Ιατρικης Σχολής Ιωαννίνων, Παθολογικής Φυσιολογίας του ΕΚΠΑ και Ακαδημαικού Χαράλαμπου

 Μουτσόπουλου.

Πρόκειται για πρωτη φορα ανάλογη  τμητική διακριση σε Ελληνα Επιστήμονα. Για όσους  οραματίζονται ή φιλοδοξούν ανάλογη διάκριση ή να δούν πως είναι η διαδρομή ενός ακαδημαικού μια ματιά στο βιβλίο θα σας πείσει!

Η έντονη επιθυμία για προσφορά στη πατρίδα είναι ένα απο τα κυριάρχα μυνηματα σε μια απίστευτη  διαδρομή

Συνάδελφοι-Συναδέλφισες

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΥΝΑΔΕΛΦΩΝ

Να εκφράσουμε τα θερμά μας συγχαρητήρια στο Σωτήρη Πατσιλινάκο για την επιλογή του ως μέλος του ΔΣ του ΚΕΣΥ. Μακάρι να βοηθήσει στην επίλυση χρονίων προβλημάτων της ειδικότητας. ΕΚΕ ακούς;

ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΑ ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ

Αιμοδυναμικό και στο BOΛΟ απο 08/22. 500 ΣΦ και 150 PCIs μέχρι τώρα. Συγχαρητήρια-παράδειγμα προς μίμηση- στον Αντώνη Ντάτσιο που άφησε το ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ και πήγε να βοηθήσει την πατρίδα του. Βηματοδότες τοποθετεί  απο 2 ετίας ο Κυρλίδης.

Για ανάλογη προσφορά στο αιμοδυναμικό της Καλαμάτα σύσσωμος ο καρδιολογικός  κόσμος της Μεσσηνίας  τίμησε τον καθηγητή Κ. Τούτουζα.

Sports Out of Hospital Cardiac Arrest

…και κάτι  ελπιδοφόρο.  Ο 28χρονος Νταντσένκο ποδοσφαιριστής της ΑΕΚ στις 13 2 23 υπέστη ανακοπή σε προπονητικό κέντρο της Τουρκίας. Μετά 1 ώρα ΚΑΡΠΑ λόγω εμμένουσας κοιλιακής ταχυκαρδίας(ΚΤ) ανατάχθηκε και νοσηλεύτηκε σε νοσοκομείο της Αττάλειας. Μεταφέρθηκε στην Ελλάδα και στις 19 2  και υποβλήθηκε σε κατάλυση(ablationτης ιδιοπαθούς ΚΤ εξόδου δεξιάς κοιλίας(Δ. Τσιαχρής). Η ΣΦ και η ΜRI( όχι αρρυθμιογόνος δεξιάς κοιλίας) χωρίς ευρήματα. Επιστρέφει στις προπονήσεις τις επόμενες εβδομάδες αφού έχει τοποθετηθεί ILR για παρακολούθηση

Θυμίζουμε πως ο Ουκρανός είχε βιώσει τραγωδία στις 14 Ιανουαρίου 2022 -Είχε σκοτωθεί η γυναίκα του σε τροχαίο. Τον είχε μεταφέρει στο αεροδρόμιο του Κιέβου για να πετάξει για Ζαπορίζιε προκειμένου να ολοκληρώσει τη μεταγραφή και το δυστύχημα συνέβη κατά την επιστροφή της στην Οδησσό.  Να έχει αιτιώδη  σχέση αυτό στρεσσογόνο συμβάν; Απλά ρωτάμε

18 χρονος  στη διάρκεια  ποδοσφαίρου 5 χ 5  έχασε τις αισθήσεις του.  Με συνεχή ΚΑΡΠΑ απο το ΕΚΑΒ( άγνωστο αν έγινε απινίδωση) έφτασε στο Παπαγεωργίου με μη ανατάξιμο ρυθμό. Μετά 40 λεπτά ΚΑΡΠΑ ανέταξε φλεβοκομβικό ρυθμό. Ο υπέρηχος δεν έδειξε σημεία υπερτροφία και είχε  ΚΕ 40%. Νοσηλεύεται διασωληνομένος  με σοβαρό εγκεφαλικό οίδημα. Συνοδά ευρήματα απο πνεύμονα και ασκίτη υποδηλούν ; λοίμωξη ως αιτία.

Τι γίνεται στον υπόλοιπο κόσμο; σας παρουσιάζω συνοπτικά  μελέτη απο το EUROPACE (2023) 25, 627–633 με αιφνίδιους καρδιακούς θανάτους νεαρών στη διάρκεια sports (SpSCA)

Η μελέτη προέρχεται απο Γερμανία και ευρύτερη περιοχή του Παρισιού. Στο χρονικό   διάστημα 2012 -19 καταγράφηκαν 147(140 άρρενες, μέση ηλικία 28 έτη, 18-35, 12 επίσημοι αθλητές) αιφνίδιοι θάνατοι στη διάρκεια sports.  96(67%) έφτασαν ζωντανοί στο νοσοκομείο και 56 εξήλθαν ζωντανοί.  Οι περισσότερες (75%) παρατηρήθηκε σε έντονη άσκηση στη διάρκεια ποδοσφαίρου(n:68), στο τρέξιμο(n:35) και μόνο 6% στο σπίτι. Οι 32 είχαν παραπονεθεί για  συμπτώματα πριν(14 λιποθυμία/συγκοπή, 13 τυπικός πόνος στο στήθος). Σε 132(92%) περιπτώσεις υπήρχε μάρτυρας και σε 114 απο τους 132 (83%)  ξεκίνησε ΚΑΡΠΑ.  Εξωτερική απινίδωση έγινε σε 89(92.5%)  και στις 78 απο το ΕΚΑΒ ενώ απο παριστάμενους(bystanders) πριν φτάσει το ΕΚΑΒ σε 11 απο τους 89.  Απο τους 96 που έφτασαν ζωντανοί  στο νοσοκομείο οι 60 υποβλήθηκαν σε ΣΦ <2 ώρες. Η πιο συχνή αιτία θανάτου ήταν η στεφανιαία νόσος σε23(εκ των οποίων 20 ΟΕΜ), μυοκαρδιοπάθειες 19 και ιδιοπαθή κοιλιακή μαρμαρυγή 12

Απο τους 91 νεκροψία έγινε στους 9 και σε 58 παρέμεινε  αδιάγνωστη η αιτία θανάτου. Συμπεράσματα:  οι περισσότερες συνέβησαν σε άρρενες στη διάρκεια ψυχαγωγιών sports. Η επιβίωση αγγίζει το 90% όταν ΚΑΡΠΑ και εξωτερική απινίδωση γίνει έγκαιρα αλλά η χρήση δημόσιων εξωτερικών απινιδωτών είναι μικρή παρά τη παρουσία μαρτύρων. Η ΣΝ είναι η πιο συχνή αιτία και τα ποσοστά νεκροψίας είναι χαμηλά όπως και η συχνότητα διενέργειας γενετικών δοκιμασιών στους επιβιώσαντες χωρίς σαφή διάγνωση.

Συμβαίνουν και εις Παρισίους! Ελλειψη δημόσιων αυτόματων απινιδωτών μικρά ποσοστά νεκροτομών αλλά γρήγορη άφιξη ΕΚΑΒ.,

Για περισσότερα υπομονή μέχρι το  sports Cardiology στην Αρχαία Ολυμπία 21-23 Σεπτεμβρίου 2023

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

Παιδική παχυσαρκία

Στην Ελλάδα, το 21% των παιδιών ηλικίας 4-6 ετών είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα, ποσοστό που αυξάνει στο 38,5% στις ηλικίες 6 έως 10 ετών και στο 41% στα παιδιά ηλικίας 10-12 ετών. Κατά μέσον όρο στην Ευρώπη τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 15%, 26,5% και 25%: Ιατρείο παχυσαρκίας Αγ Σοφία παίδων Καθηγήτρια  Ευαγγελία Χαρμανδάρη.  

Επειδή τα 2/3 αυτώ των παιδιών θα είναι παχύσαρκα όταν ενηλικιωθούν ειδικά αν ένας από  τους γονείς είναι παχύσαρκος σας παρουσιάζoυμε (επιμέλεια Μ Μπότης)  τα κύρια σημεία  της state of the art ανασκόπησης για τις προκλήσεις στη καρδιαγγειακή ΚΑ εκτίμηση  και αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.

Λέγεται ότι οι καρδιολόγοι δεν είναι εξοικειωμένοι με τη παχυσαρκία και ίσως είναι και προκατειλημμένοι. Το πρώτο είναι αλήθεια γιατί πριν απο 20χρόνια η παχυσαρκία δεν σχετίζονταν με ΚΑ παθήσεις. Εκτός από τη ποιότητα ζωής οι κύριες επιπλοκές της παχυσαρκίας είναι διαβήτης(πρόληψη και έλεγχος), υπέρταση, λιπώδης διήθηση του ήπατος και σύνδρομο ύπνου άπνοιας

Challenges in Cardiovascular Evaluation and Management of Obese Patients: JACC State-of-the-Art Review. J Am Coll Cardiol 2023;81:490-504. Ελεύθερη πρόσβαση στο περιοδικό

Η παχυσαρκία είναι μια ετερογενής κατάσταση η οποία απαντάται συχνά σε ασθενείς που έχουν καρδιαγγειακούς(ΚΑ) παράγοντες κινδύνου ή έχουν αναπτύξει ΚΑ νόσο. Η προσέγγισή της απαιτεί την συνεργασία πολλών ειδικοτήτων.

Συνηθέστερα, η παχυσαρκία ορίζεται με βάση τον δείκτη μάζας- σώματος (BMI). Ωστόσο, ανθρωπομετρικές τιμές, όπως ο λόγος μέσης- ισχίου και η περιφέρεια μέσης, όταν μετρούνται με ακρίβεια, ενδέχεται να απεικονίζουν ακριβέστερα τον ΚΑ κίνδυνο.

ΥπέρβαροιOverweight(Ι), παχύσαρκοι obesity(ΙΙ), and σοβαρή severe class III or (previously called) morbid obesity are typically described as having a BMI of 25-29.9, >30, and > 40 kg/m2, respectively

  1. Οι παθολογικές αλλαγές που εντοπίζονται στην παχυσαρκία περιλαμβάνουν αυξημένο όγκο παλμού, αυξημένη τοιχωματική τάση και υπερτροφία- διάταση δεξιάς και αριστερής κοιλίας. Αυτές οι παθοφυσιολογικές αλλαγές μπορούν να οδηγήσουν τόσο σε δεξιά όσο και σε αριστερή καρδιακή ανεπάρκεια.
  2. Οι διαγνωστικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται συνήθως στην ΚΑ ιατρική είναι συχνά δύσκολο να χρησιμοποιηθούν σε παχύσαρκους ασθενείς. Το αυξημένο βάρος μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές στο εύρος των επαρμάτων QRS και στον ηλεκτρικό άξονα. Τα πτωχά ακουστικά παράθυρα που συχνά απαντώνται σε αυτές τις σωματοδομές περιορίζουν τις δυνατότητες της υπερηχοκαρδιογραφίας. Η δοκιμασία κόπωσης περιορίζεται λόγω μειωμένης ικανότητας για άσκηση και λόγω τεχνικών περιορισμών στον κυλιόμενο τάπητα και το ΗΚΓ. Πολλά κέντρα πλέον προτείνουν την διενέργεια δοκιμασίας κόπωσης με τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων σε ασθενείς με BMI > 40 kg/m2, για να μειωθεί η επίδραση του λίπους στην ερμηνεία των εικόνων.
  3. Η παχυσαρκία επιδρά στην διαχείριση του ΚΑ κινδύνου και της ΚΑ νόσου. Οι παχύσαρκοι παρουσιάζουν μεταβολές στην φαρμακοκινητική των ΚΑ φαρμάκων, λόγω εναπόθεσής τους στον λιπώδη ιστό, καθώς και λόγω διαφορών στην κατανομή, στον μεταβολισμό και στην κάθαρσή τους. Επίσης, ενδέχεται να απαιτούνται μεταβολές στην δόση των DOACs, σε ασθενείς με BMI >40 kg/m2.
  4. Σχετικά με τις επεμβατικές θεραπείες, παρουσιάζονται προκλήσεις στην ενδοαγγειακή πρόσβαση και στην αιμόσταση. Οι μελέτες υποδεικνύουν μεγαλύτερο κίνδυνο θρόμβωσης του stent σε παχύσαρκους. Σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε χειρουργική επαναιμάτωση, αναφέρονται μεγαλύτερα ποσοστά κολπικής μαρμαρυγής και μακροχρόνιας θνητότητας. Επίσης, οι παχύσαρκοι παρουσιάζουν μεγαλύτερα ποσοστά επιπλοκών από το χειρουργικό τραύμα.
  5. Το αυξημένο BMI σχετίζεται με κίνδυνο απόρριψης σε υποψήφιους για μεταμόσχευση καρδιάς. Το 2016, η International Society of Heart Lung Transplantation συνέστησε την απώλεια βάρους σε ασθενείς με BMI >= 35 kg/m2, πριν από την διενέργεια καρδιακής μεταμόσχευσης.
  6. Οι υγιεινοδιατητικές παρεμβάσεις που είναι απαραίτητες για την απώλεια βάρους είναι δυσκολότερες στην ΚΑ νόσο. Οι περιορισμοί στην φυσική δραστηριότητα περιλαμβάνουν την οστεοαρθρίτιδα, την υπνική άπνοια και το άσθμα.   Δική μας επισήμανση To ablation της ΚΜ  έχει καλύτερα    αποτελέσματα στους παχύσαρκους όταν χάσουν κιλά
  7. Επίσης, οι παχύσαρκοι ασθενείς πάσχουν συχνότερα από κατάθλιψη, η οποία μειώνει την δυνατότητα τακτικής σωματικής άσκησης. Για τον ίδιο λόγο, δυσχερείς είναι και οι διατροφικές αλλαγές. Η προσπάθεια για απώλεια βάρους επηρεάζεται και από την χορήγηση βήτα- αποκλειστών.
  8. Οι παρεμβάσεις για απώλεια βάρους ενδέχεται να είναι επωφελείς για τους ΚΑς ασθενείς. Το βαριατρικό χειρουργείο σχετίζεται με μείωση των ΚΑ παραγόντων κινδύνου και με μικρότερη επίπτωση μείζονων ΚΑ συμβάντων.
  9. Το παράδοξο της παχυσαρκίας έχει παρατηρηθεί σε πολλές μελέτες. Πρόκειται για αντίστροφη συσχέτιση της παχυσαρκίας με καρδιαγγειακά συμβάντα, συμπεριλαμβανομένης της καρδιακής ανεπάρκειας και της κολπικής μαρμαρυγής. Πρέπει να σημειωθεί ότι το παράδοξο δεν υποδεικνύει σχέσεις αιτιότητας, αντίθετα απεικονίζει ότι οι παχύσαρκοι ασθενείς παρουσιάζουν ΚΑ νόσο σε μικρότερη ηλικία. Επίσης, η απώλεια βάρους έχει συσχετιστεί με μείωση ΚΑ παραγόντων κινδύνου και ΚΑ συμβάντων, συμπεριλαμβανομένης της θνητότητας. Επομένως, υπάρχει ισχυρή σύσταση για διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους.

Ο αριθμός των ασθενών που πάσχουν ταυτόχρονα από ΚΑ νόσο και παχυσαρκία αυξάνεται. Είναι απαραίτητο για τους  καρδιολόγους να γνωρίζουν ότι τα διαγνωστικά και τα θεραπευτικά εργαλεία που έχουν στην διάθεσή τους ενδέχεται είναι λιγότερο αποτελεσματικά σε αυτή την ομάδα ασθενών.

Σύμφωνα με μία πρόσφατη καταγραφή του Centers for Disease Control and Prevention, σχεδόν το 42% των Αμερικανών είναι παχύσαρκοι, ενώ δύο δεκαετίες πριν το ποσοστό ήταν 30.5%.

Εικοσιπέντε έτη πριν, «η παχυσαρκία δεν ήταν ιατρικό πρόβλημα στην οπτική των κλινικών ιατρών». Οι πρώτες κατευθυντήριες οδηγίες για την αναγνώριση και την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας στις ΗΠΑ δημοσιεύθηκαν το 1998, ωστόσο πέρασαν δεκαετίες μέχρι να ξεκινήσουν τα καρδιολογικά περιοδικά να δημοσιεύουν έρευνες σχετικά με το συγκεκριμένο θέμα. Ιδιαίτερα στην αρχή, σημειώθηκε απροθυμία στην ανάδειξη της συσχέτισης μεταξύ των δύο καταστάσεων.

Διαγνωστικές και θεραπευτικές προσεγγίσεις

Το άρθρο ξεκινά με μία αναφορά στις καθιερωμένες διαγνωστικές δοκιμασίες στην ΚΑ νόσο και στις προκλήσεις που εμφανίζονται στην εφαρμογή τους στον παχύσαρκο ασθενή.  Σε πολλές καρδιολογικές δοκιμασίες, όπως το ΗΚΓ, οι υπέρηχοι, η CTA, η MRI και η πυρηνική ιατρική, η ακρίβεια δεν είναι τόσο υψηλή όσο σε ασθενείς χωρίς παχυσαρκία». Συνεχίζει αναφέροντας ότι όσο αυξάνεται ο βαθμός της παχυσαρκίας, τόσο μειώνεται με εκθετικό τρόπο η διαγνωστική ακρίβεια. Επομένως, μία φυσιολογική διαγνωστική δοκιμασία σε έναν ασθενή με σοβαρή παχυσαρκία δεν αποκλείει το πιθανολογούμενο πρόβλημα.

Μία δεύτερη ενότητα αναφέρει τους περιορισμούς των θεραπευτικών προσεγγίσεων σε ασθενείς με συνυπάρχουσα ΚΑ νόσο και παχυσαρκία. Ένα από τα ζητήματα που τονίζεται ιδιαίτερα είναι ότι πολλές διαγνωστικές και θεραπευτικές κατευθυντήριες οδηγίες δεν αποσαφηνίζουν την αποτελεσματικότητα τους στους παχύσαρκους ασθενείς και ιδιαίτερα στους ασθενείς με νοσογόνο παχυσαρκία.  Ορισμένες θεραπείες ενδέχεται να μην είναι αποτελεσματικές στους ασθενείς με παχυσαρκία, ενώ άλλες θεραπείες ενδέχεται να είναι ακόμα και επικίνδυνες, λόγω φαρμακοκινητικών διαφορών.

Ένα σημαντικό σημείο είναι η δυσχέρεια απώλειας βάρους σε ασθενείς με ΚΑ νόσο και παχυσαρκία.  «Ο ασθενής με καρδιακή ανεπάρκεια έχει πολλούς διαιτητικούς περιορισμούς και αισθάνεται κόπωση, μόλις ξεκινήσει να ασκείται. Επομένως, θα δυσκολευτεί να υιοθετήσει ένα πρόγραμμα γυμναστικής. Επίσης, ορισμένα φάρμακα, όπως οι βήτα- αποκλειστές, προδιαθέτουν στην αύξηση του σωματικού βάρους». Oι περισσότερες υγιεινοδιαιτητικές παρεμβάσεις είναι δυσχερείς. Στους ασθενείς πάντα συστήνεται η διακοπή του καπνίσματος, μετά την διάγνωση ΚΑ νόσου. Ωστόσο, όταν διακόπτεται το κάπνισμα, η τάση είναι να αυξάνεται το σωματικό βάρος.

Ιστορικά,  η παχυσαρκία οδηγεί τους ιατρούς στο να αισθάνονται άβολα: δεν είναι βέβαιοι πώς ή πότε να θίξουν το πρόβλημα, είτε αισθάνονται ότι δεν θα καταφέρουν να πείσουν τον ασθενή να χάσει βάρος. “Εάν ο ορισμός της θεραπευτικής επιτυχίας είναι ένας ασθενής 140 κιλών να μεταπέσει σε φυσιολογικό BMI, η επίτευξή του στόχου θα είναι πολύ δύσκολη. Εάν ωστόσο θέσουμε ως στόχο την απώλεια ακόμα και 5% του σωματικού του βάρους, το οποίο ενδέχεται να οδηγήσει σε μεγάλη διαφορά όσον αφορά τις ΚΑ εκβάσεις, οι πιθανότητες επίτευξης του στόχου αυξάνονται δραματικά.

Πολλοί καρδιολόγοι χρειάζεται να αναθεωρήσουν την προσέγγισή τους στις μεθόδους αντιμετώπισης της παχυσαρκίας, όπως το βαριατρικό χειρουργείο, που είναι αποτελεσματικό αλλά ανεπαρκώς χρησιμοποιούμενο.

Επίσης, υπάρχει η επιλογή ευρύτερης συνταγογράφησης φαρμάκων που οδηγούν σε απώλεια βάρους, όπως οι αναστολείς GLP-1, ακόμα και σε ασθενείς χωρίς διαβήτη.

Η παχυσαρκία πρέπει  να αντιμετωπιστεί ως διά βίου νόσος, που απαιτεί διά βίου αντιμετώπιση.

Οι καρδιολόγοι πρέπει να αναγνωρίσουν την παχυσαρκία ως ένα τμήμα των θεραπευτικών τους στόχων και να συνεισφέρουν ενεργότερα, ώστε οι ασθενείς τους να χάσουν βάρος αλλά και να αφιερώσουν χρόνο και ενέργεια στην διεύρυνση των θεραπευτικών τους δεξιοτήτων προς αυτή την κατεύθυνση. Η κατεύθυνση των βελών δείχνει την αιτιατή σχέση

Ταυτόχρονα στο Lancet 2023(ahead of print) για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας: Contemporary medical, device, and surgical therapies for obesity in adults

Στην ιστοσελίδα της ΕΚΕ Video on demand απο τις ομάδες εργασίας τι πρέπει να γνωρίζει ο καρδιολόγος από τη διάλεξη της Β. Λαμπαδιάρη.

Ματίνα να θυμάσαι το  “αλλού βαρούν  τα όργανα και αλλού γίνεται ο γάμος”

Υποψήφιοι καρδιολόγοι-έχουμε πέραση τελικά-  στις ερχόμενες Εθνικές εκλογές

ΝΔ

Αγγελική Δημητρακάκη  Β Αθηνών  (…όλα τα λεφτά)

Παναγιωτοπούλου Ελένη   Αργολίδα

Βασ.  Γιόγιακας  Θεσπρωτία

Mιχ. Λιβανός Β Πειραιά

Χρ. Στεφανάδης Σάμος

ΣΥΡΙΖΑ

Ηγουμενίδης  (Ηράκλειο)

ΠΑΣΟΚ

Ι. Βλασσερός (Κυκλάδες)

Θωμάς Παπαδόπουλος( Α Θεσσαλονίκη)

Να τους ψηφίσουμε ρεεεε!

Όχι! Η Κατερίνα  Στικούδη υποστηρίζει ΚΚΕ

Καλη Σαρακοστή

Συναδελφικά Γουδέβενος Γιάννης Γιάννινα

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται.